Béo phì độ 3 không chỉ là vấn đề về cân nặng mà còn là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, có thể gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Đây là mức độ béo phì cao nhất, thường đi kèm với nhiều bệnh lý mạn tính và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, ChisoBMI.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ về béo phì độ 3 để từ đó có thể tìm ra những hướng giải quyết hiệu quả.
Béo phì độ 3 là gì?
Béo phì độ 3 hay còn gọi là béo phì nghiêm trọng hoặc béo phì bệnh lý là tình trạng mà chỉ số khối cơ thể (BMI) đạt từ 40 trở lên. Ở mức độ này, lượng mỡ trong cơ thể đã vượt quá giới hạn an toàn và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể. Béo phì độ 3 làm tăng nguy cơ tử vong sớm do các bệnh lý đi kèm như tim mạch, tiểu đường type 2, đột quỵ và ung thư.
Nguyên nhân dẫn đến béo phì độ 3
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến béo phì độ 3 bao gồm:
- Chế độ ăn không lành mạnh: Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu calo, đường, chất béo bão hòa và thiếu chất xơ là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tích tụ mỡ.
- Lối sống ít vận động: Thường xuyên ngồi lâu, ít hoạt động thể chất khiến cơ thể không đốt cháy được năng lượng dư thừa.
- Yếu tố di truyền: Di truyền có thể ảnh hưởng đến khả năng trao đổi chất và tích trữ mỡ.
- Rối loạn nội tiết và tâm lý: Các bệnh lý nội tiết (như hội chứng buồng trứng đa nang), trầm cảm, căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến cân nặng.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như corticosteroid, thuốc điều trị trầm cảm hoặc tâm thần có thể làm tăng cân nhanh chóng.
Cách chẩn đoán béo phì độ 3
Để chẩn đoán béo phì độ 3, các bác sĩ sử dụng nhiều phương pháp kết hợp nhằm đánh giá toàn diện tình trạng cơ thể. Dưới đây là các tiêu chuẩn phổ biến:
Đánh giá chỉ số khối cơ thể (BMI)
Đây là bước cơ bản và phổ biến nhất để xác định tình trạng béo phì. BMI được tính bằng công thức:
BMI = Cân nặng (kg) / (Chiều cao (m))²
Nếu chỉ số BMI từ 40 trở lên, người đó được phân loại là béo phì độ 3. Trong một số trường hợp, BMI từ 35 trở lên kèm theo ít nhất một bệnh lý liên quan đến béo phì (như tăng huyết áp, tiểu đường type 2) cũng được xem là đạt ngưỡng béo phì độ 3.
Đo vòng eo (chu vi vòng bụng)
Vòng eo giúp đánh giá mỡ nội tạng – yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa. Vòng eo trên 90 cm ở nữ và trên 100cm ở nam cho thấy nguy cơ béo bụng cao.
Khám lâm sàng tổng quát
Trong quá trình khám lâm sàng, bác sĩ sẽ đo chiều cao, cân nặng để tính chỉ số BMI, kiểm tra huyết áp, nhịp tim và đánh giá mức độ mỡ tích tụ. Đồng thời, bác sĩ cũng khai thác tiền sử bệnh cá nhân và gia đình để có cái nhìn toàn diện về nguy cơ sức khỏe liên quan đến béo phì.
Xét nghiệm cận lâm sàng
Một số xét nghiệm có thể được chỉ định để đánh giá nguy cơ và tình trạng bệnh đi kèm:
- Đường huyết lúc đói: Phát hiện sớm nguy cơ hoặc tình trạng tiểu đường
- Lipid máu: Kiểm tra nồng độ cholesterol toàn phần, LDL, HDL và triglyceride
- Chức năng gan: AST, ALT, bilirubin – nhằm phát hiện gan nhiễm mỡ hoặc viêm gan
- Các chỉ số chuyển hóa khác: Hỗ trợ đánh giá mức độ ảnh hưởng của béo phì đến các cơ quan
Béo phì độ 3 có nguy hiểm không?
Béo phì độ 3 là mức độ béo phì nghiêm trọng nhất và tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe đáng lo ngại trong các chỉ số BMI béo phì. Nếu không được kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nguy hiểm như:
- Tim mạch: Gây tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đột quỵ và suy tim.
- Tiểu đường type 2: Do kháng insulin nghiêm trọng.
- Ung thư: Tăng nguy cơ ung thư vú, đại trực tràng, tuyến tụy và nội mạc tử cung.
- Rối loạn hô hấp: Gây ngưng thở khi ngủ, khó thở, giảm chất lượng giấc ngủ.
- Thoái hóa khớp: Áp lực lớn lên khớp gối, cột sống, làm tăng nguy cơ tổn thương và đau nhức.
- Ảnh hưởng tâm lý và sức khỏe tinh thần: Người béo phì độ 3 dễ bị kỳ thị, tự ti, trầm cảm hoặc rối loạn ăn uống.
Biện pháp điều trị cho người bị béo phì độ 3
Điều trị béo phì độ 3 cần sự kết hợp giữa y tế, dinh dưỡng và thay đổi hành vi. Các biện pháp điều trị này bao gồm:
Xây dựng chế độ ăn khoa học
- Áp dụng chế độ ăn uống giảm cân hợp lý và kiểm soát lượng calo nạp vào mỗi ngày là yếu tố then chốt trong việc điều trị béo phì độ 3
- Hạn chế thực phẩm giàu calo, tăng cường bổ sung rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt, đồng thời đảm bảo cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng.
- Tránh đồ ăn nhanh, nước ngọt, bánh kẹo và các món chiên rán.
- Xây dựng kế hoạch ăn uống có cấu trúc rõ ràng
Tăng cường vận động và thay đổi lối sống, hành vi:
- Tập thể dục đều đặn như đi bộ nhanh, bơi, đạp xe hoặc các bài tập nhẹ nhàng phù hợp với thể trạng hay tập HIIT, Tabata,..
- Kiểm soát hành vi ăn uống, xử lý cảm xúc tiêu cực, cải thiện thói quen sống lành mạnh hơn
Can thiệp y tế
- Sử dụng thuốc giảm cân theo chỉ dẫn của bác sĩ giúp giảm cảm giác thèm ăn và hấp thụ chất béo.
- Trường hợp béo phì nặng, không kiểm soát được bằng phương pháp thông thường, có thể xem xét phẫu thuật giảm cân (như cắt dạ dày, nối tắt dạ dày…).
Kết luận
Béo phì độ 3 là tình trạng nghiêm trọng cần được can thiệp sớm và đúng cách để giảm thiểu nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Việc điều trị đòi hỏi sự phối hợp giữa chế độ ăn uống hợp lý, vận động thường xuyên và theo dõi y tế sát sao. ChisoBMI.vn hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về béo phì độ 3 và có thêm các giải pháp cải thiện sức khỏe của mình. Hãy bắt đầu hành trình thay đổi từ bây giờ vì một cơ thể khỏe mạnh và cuộc sống chất lượng hơn.
Xem thêm:
- Béo phì độ 1 là gì? Nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị hiệu quả
- Thế nào là béo phì độ 2? Cách chẩn đoán béo phì độ 2 dựa vào BMI
